مجله گربه سانان و محیط زیست

_{تصویر پلنگ در جزیره اشک دریاچه ارومیه ، تصویر از اداره محیط زیست آذربایجان غربی ( اینجا )}

دوربین مدار بسته موجود بر روی آبشخور جزیره اشک دریاچه ارومیه ، از یک پلنگ در 16 شهریور 1397 تصویر برداری کرد . ( اینجا ) . جزیره اشک یکی از جزایر 9 گانه دریاچه ارومیه و از مناطقی است که در آن گوزن زرد نگداری می شود . این جزیره کیلومتر ها با خشکی فاصله دارد و خشک شدن دریاچه ارومیه باعث شده است امکان ورود پلنگ به این جزیره فراهم شود .

برخی اوقات در سفر به مناطق کویری حاشیه کویر مرکزی ایران از بندر گاه ها میشنویم ، محلی ها حتی برخی اوقات عنوان میکنند که زمانی که کویر مرکزی ایران زیر آب بوده است شهرهایی که در لب کویر مرکزی هستند بندر بوده اند ، زواره ، ترود و جندق از این دست اند . این ها افسانه هایی آشنا در کویر اند .

تصویر یک یوز در سال 1389 که محمد بهشتی زواره ( نگارنده ) آن را در پارک ملی توران ثبت کرده است .

قسمت اول این مطلب در پست قبلی منتشر شده است . ( اینجا )

در مورد جمعیت یوزپلنگ آسیایی باید توجه کرد علاوه بر مسئله تنوع ژنتیکی پایین همین جمعیت اندک نیز برای تولید مثل به هم دسترسی ندارند . یعنی جمعیت یوزهای جنوبی به شمالی دسترسی ندارد و این خود باعث تشدید درون گشنی و پایین آمدن تنوع ژنتیکی میشود که برای گونه ای مانند یوز پلنگ که خود دارای تنوع ژنتیکی پایین است بسیار تاثیرگذار خواهد بود .

_{یک یوز پلنگ ماده و توله هایش در سال 1394 ، پناهگاه حیات وحش میاندشت ، تصویر از انجمن یوزپلنگ ایرانی ( اینجا )}

در حیات وحش مفهومی به نام MVP  داریم ، که به معنای حداقل جمعیت زایا شناخته میشود . مفهوم حداقل جمعیت دوام پذیر ، این است که حداقل جمعیت یک گونه به مقداری باشد که بتواند در محدوده زمانی معین ، احتمال مناسبی در تداوم حیات داشته باشد . (شناخت محیط زیست ، دانیل بوتکین ، ادوارد کلر ، حسین وهاب زاده)

در سال 1980 ، دانشمند ژنتیک استرالیایی ، یان فرانکلین و بیولوژیست آمریکایی مایکل سوله ، برای اولین بار قانون 50/500 را عنوان کردند . ( اینجا )

گرند کنیون یلو استون ، اثر توماس موران ( اینجا )

پارک ملی یلو استون کوه مقدس محیط زیستی ها و دوستداران حیات وحش سراسر دنیا ، اولین پارک ملی جهان ، بسیار به نقاشی به نام توماس موران مدیون است .

توماس موران نقاشی که در سال 1871 به تیم شناسایی منطقه به همراه جکسون عکاس پیوست و اولین تصاویر رنگی تا آن زمان را از یلو استون به کنگره آمریکا گزارش کرد ، یلو استون در سال بعد به پارک ملی تبدیل شد . اولین در جهان .

_{یک پلنگ عربی ماده و توله در کوه سمحان ، منطقه ظفار کشور عمان ، دوربین تله ای ، هادی الحکمانی ( اینجا )}

یکی از کم جمعیت ترین زیر گونه های پلنگ دنیا که اتفاقا کوچکترین پلنگ دنیا هم نامیده میشود (بین 15 زیر گونه پلنگ ، (اینجا ) ) ، پلنگ عربی است که اتفاقا زیستگاهی نزدیک به ایران دارد ، 

_{اولین پلنگ قلاده گذاری شده در تندوره ، تصویر از موسسه آینده ای برای پلنگ ها (اینجا )}

هنگامی که پروژه پلنگ پارک ملی تندوره ( تحت عنوان بوم شناسی پلنگ در شمال شرقی ایران ) توسط محمد صادق فرهادی نیا اجرا میشد ، 6 قلاده پلنگ ، زنده گیری شد و رفتار و قلمروشان بررسی شد ، با توجه به نزدیک بودن مرزهای پارک ملی تندوره به مرزهای کشور ترکمنستان ، همیشه این سوال وجود داشت که آیا پلنگها به ترکمنستان هم رفت و آمد می کنند ؟

_{تصویر از سایت قرق علی آباد ( اینجا )}

بحث مخالفت با شکار و صدور پروانه شکار بحث تازه ای در ایران و دنیا نیست . یکی دو سالی هست که سازمان محیط زیست که قبلا به دلیل خشکسالی پروانه شکار صادر نمیکرد ، مجددا پروانه شکار صادر کرده است ، هم در مناطق حفاظت شده و هم در قرق های اختصاصی .

قرق های اختصاصی مناطقی در کشور هستند که سازمان حفاظت از محیط زیست حفاظت از آنها را به بخش خصوصی واگذار می کند و در صورتی که افزایش جمعیت در این مناطق اتفاق بیفتد ، مجوز شکار در این مناطق صادر میشود . دولت صرفا 1000 دلار از مجوز شکار را کسب میکند و مابقی هزینه صدور پروانه شکار در اختیار بخش خصوصی اداره کننده قرق های اختصاصی قرار میگیرد . این هزینه در سالهای گذشته حدود 15 تا 17 هزار دلار گزارش شده است . ( منبع )

معرفی کتاب خاطرات اسکندر فیروز

اسکندر فیروز نامی آشنا برای محیط زیست ایران است . یادم می آید اوایل علاقه مند شدنم به محیط زیست منبع و مرجعی غیر از مجله شکار و طبیعت نداشتم و نداشتیم ، چاپ بعد از انقلاب که به سر دبیری محمد علی اینانلو چاپ می شد را به ضرب و زور  از مغازه های فروش لوازم شکار و دفتر مجله شکار و طبیعت کامل کردم ، این طرف و آن طرف اسم اسکندر فیروز را میشنیدم ، در مناطق حفاظت شده و لابلای شماره های قدیمی شکار و طبیعت قبل از انقلاب ، که در کتابخانه محیط زیست کشف کرده بودم .

گرچه مرتبا تصاویری از یوزهای تنها و عموما نر از نیمه جنوبی زیستگاههای یوز منتشر می شود ، اما هنوز یوزهای ماده و توله در پارک ملی و منطقه حفاظت شده توران دیده میشوند . امروز بار دیگر محیط بانان پارک ملی توران موفق شدند از یوزپلنگ ماده و سه توله اش در توران تصویر برداری کنند . گرچه به نظر می رسد جمعیت یوزپلنگ در ایران به زیر 30 قلاده سقوط کرده باشد و نباید تصاویر صرفا یک منطقه را در بررسی وضعیت یوزپلنگ ملاک قرار داد .

تصویر از روح الله یوسفی ( سرپرست پاسگاه دلبر در پارک ملی توران ) و توسط حساب کاربری موسسه حیات وحش میراث پارسیان در اینستاگرام منتشر شده است .