پرویز بختیاری ، نامی آشنا در پرنده نگری ایران است ، تالیفات زیادی هم در این زمینه دارد . پرنده نگری در ایران نوپاست ، اما منابع خوبی به مرور زمان در دسترس علاقه مندان قرار گرفته است .
چند کتاب خوب در این زمینه را پرویز بختیاری تالیف کرده است ، که بسیاری از نقاط کور پرنده نگری ایران را پوشش داده است .
جغدها پرندگان خاصی هستند ، عموما شب شکار هستند و به ندرت می توان آنها را در روز دید ، به همین دلیل اطلاعات در مورد آنها را کمتر از محیط بانان و افراد محلی می توان بدست آورد.
در ایران 13 گونه جغد وجود دارد یکی از خانواده جغد انبار و 12 گونه از خانواده جغدها هستند . جغدهای ایران از جغدهای بزرگی مانند شاه بوف تا جغد کوچکی مثل مرغ حق که کوچکترین جغد ایران است را شامل می شود .
در کتاب مانند بسیاری از راهنماهای صحرایی نقشه پراکنش جغد ها و تصاویر آنها به تفکیک گونه آمده است . در کتاب از تصاویر عکاسان ایرانی و همچنین منابع اینترنتی استفاده شده است ، با توجه به این که برای شناسایی پرندگان نیاز به تصاویر دقیقی از زاویه های مختلف است معمولا نمیتوان به تصاویر موجود ایران اکتفا کرد و تصاویر اطلس های معتبر و اینترنتی مورد استفاده قرار میگیرند . گرچه در کتاب تصاویر عکاسان ایرانی مشخص شده است ، ولی با توجه به اینکه تعدادی از تصاویر توسط پرویز بختیاری ثبت شده ( که در کتاب مشخص نشده است و فقط عنوان شده است مابقی تصاویر از پرویز بختیاری و اینترنت ) بنابر این کمی تشخیص اینکه کدام تصویر مربوط به اینترنت و کدام مربوط به پرویز بختیاری است ممکن نیست .
برای تشخیص جغدها راه دشواری روبروی پرنده نگران است . جغدها را اغلب در شرایط نوری نامناسبی میبینیم و بنابراین تشخیص آنها کمی سخت می نمایاند .
خوشبختانه کتاب جغدهای ایران در زمینه شناسایی گونه های مختلف جغدها قسمت های کارسازی دارد . از جمله در مورد تمام گونه ها ، هنگامی که یک گونه مورد بحث قرار میگیرد ، در قسمتی گونه دیگری که ممکن است مشخصاتش نزدیک به گونه مورد نظر ما باشد شرح داده شده و اختلافات توضیح داده شده است که بسیار برای شناسایی جغدها مفید است . برای مثال هنگام بررسی شاه بوف ، دو گونه جغد ماهیخوار و جغد شاخدار هم بررسی شده اند که ممکن است با شاه بوف اشتباه شود ، اختلافاتی مانند زیستگاه ( جغد ماهیخوار فقط در سواحل جنوبی زیست می کند ) ، رنگ چشم و آواز بررسی و اختلاف گونه ها کاملا بررسی شده است .
توضیحات دیگری مانند طرز نشستن گونه های جغد که در کتاب به آن پرداخته شده است ، قطعا در شرایط نوری نامناسب بسیار کمک حال پرنده نگران و دوست داران محیط زیست برای شناسایی گونه ها است .
جغدها گرچه در فرهنگ ایرانی شوم شناخته می شوند (این مسئله هم در کتاب مورد بررسی قرار گرفته است) ولی گونه هایی بسیار مفید برای تنوع زیستی و هرم غذایی شناخته میشوند . ضمنا بسیار با شکوه و زیبا هستند و دیدن آنها برای هر علاقه مندی به طبیعت در عرصه های طبیعی بسیار لذت بخش است .
کتاب جغدهای ایران پرویز بختیاری، از طریق سایت شیکرا قابل تهیه است.
البته در وب سایت شیکرا کتاب های دیگری نیز در مورد پرنده نگری و زیست شناسی و محیط زیست در دسترس هستند .